Tesla vài ngày trước công bố việc gây quỹ 1,6 tỉ USD nhằm xây dựng siêu nhà máy (Gigafactory) chế tạo pin cho xe điện với diện tích hơn 900 ngàn mét vuông sẽ đi vào hoạt động năm 2017. Nhà máy này sẽ giúp giảm giá thành sản xuất pin cho xe điện xuống đáng kể, nó cũng là tiền đề cho sự phát triển mạnh mẽ của xe điện những năm tới. Thế nhưng, nếu xâu chuỗi với thông tin về cuộc gặp gỡ giữa Apple và Tesla thì lợi ích mà nhà máy này mang lại sẽ không chỉ riêng cho Tesla và ngành công nghiệp xe hơi đơn thuần.
Xe điện ở thời điểm hiện tại vẫn được coi là đang trong kỷ nguyên đầu với mức độ phổ biến chưa cao, một phần vì giá thành, một phần vì thói quen của đa số người tiêu dùng. Tuy nhiên, chỉ khoảng vài năm nữa khi nhà máy này đi vào hoạt động, giá thành của pin sẽ giảm xuống (theo kỳ vọng của Tesla là giảm 1/2 giá xe điện so với mức 70k USD hiện tại) để mang xe điện tới cho số đông người dùng.
Ban đầu, khi nghe về cuộc gặp gỡ giữa Apple và Tesla - thậm chí tin đồn về khả năng Apple mua lại Tesla - có thể chúng ta không thấy được lợi ích của mối lương duyên này bởi hai công ty kinh doanh ở hai lĩnh vực hoàn toàn khác nhau (công nghệ di động và xe hơi). Tuy nhiên, cả Apple lẫn Tesla đều dùng công nghệ pin Li-ion cho sản phẩm của mình, từ điện thoại, các thiết bị công nghệ cho tới xe hơi. Một ngày nào đó, khi nhà máy "Gigafactory" của Tesla đi vào hoạt động hết công suất, việc chế tạo pin cho xe điện sẽ chỉ là một phần và thậm chí, nó có thể là nơi cho ra đời những viên pin mà các smartphone hay tablet dùng hiện nay.
CEO Elon Musk của Tesla đã phủ nhận tin đồn Apple mua lại công ty ông sáng lập nên nhưng việc Apple và Tesla có nói chuyện với nhau sẽ có những ý nghĩa nhất định chứ không chỉ đơn thuần thâu tóm lẫn nhau. "Tùy thuộc vào năng suất của nhà máy và những nhà đầu tư vào nó mà Tesla có thể sẽ nghĩ tới việc sản xuất pin cho những thiết bị khác không chỉ là xe hơi", nhà phân tích Thilo Koslowski của Gartner nhận định. "Có thể hiểu rằng Tesla sẽ sản xuất pin cho Apple".
![[IMG]](https://photo.tinhte.vn/store/2014/02/2406705_BhblnRaCUAAwspT.jpg)
Đồ họa "Gigafactory" của Tesla
Mục tiêu của Tesla ở thời điểm hiện tại là gây quỹ 1,6 tỉ đô Mỹ cho nhà máy trong tương lai của họ, đó là số tiền mà Apple hoàn toàn có thể xoay xở và đầu tư vào. Trên thực tế, công ty lớn nhất thế giới này thậm chí còn có khả năng đầu tư toàn bộ cho nhà máy, tức một khoản tiền tương đương 4 tới 5 tỉ USD theo như tính toán của Tesla. Không giống như hầu hết các ngành công nghiệp linh kiện điện tử, các nhà máy sản xuất pin chủ yếu là tự động hóa, đồng nghĩa lao động không phải là yếu tố tiên quyết ảnh hưởng tới giá thành sản phẩm. Nếu đã từng chứng kiến những robot lắp ráp xe của Tesla thì bạn sẽ thấy công ty này làm tự động hóa rất tốt và ít nhiều có những kinh nghiệm. Việc tham gia từ ban đầu vào một dự án lớn như thế sẽ đem lại cho Apple mối quan hệ thân thiết với một nhà cung ứng quan trọng, ảnh hưởng tới chất lượng sản phẩm. Với người tiêu dùng, điều đó đồng nghĩa Apple cố gắng mang tới những viên pin tốt hơn với giá rẻ hơn cho thiết bị di động, tương tự như mong muốn của Tesla cho xe điện.
Nếu như "Gigafactory" này không sản xuất pin cho iPhone thì sự ảnh hưởng của nó tới tương lai của thị trường sản xuất thiết bị lưu trữ năng lượng cũng rất to lớn. Tesla cho biết khi đi vào hoạt động hết công suất, nhà máy sẽ cho ra sản lượng pin Li-ion gấp đôi so với tất cả nhà máy sản xuất pin hiện nay cộng lại. Nhà phân tích về công nghiệp sản xuất pin Sam Jaffe cũng đồng ý với Tesla rằng giá thành pin cho xe điện sẽ giảm xuống đáng kể, nó sẽ giúp mang xe điện Tesla tới nhiều người hơn với dự án Gen III hoặc Model E mà Tesla đang phát triển. Mục tiêu của Tesla không phải sản xuất siêu xe hay xe thể thao, họ muốn mang tới một chiếc xe điện gia đình có thể so sánh được về giá thành với xe dùng động cơ đốt trong hiện nay.
Để làm được như vậy, Tesla kỳ vọng sẽ đủ khả năng cung cấp pin cho 500 ngàn xe điện mỗi năm vào năm 2020 nhờ nhà máy Gigafactory này, tương đương với khoảng 35 ngàn xe Model S được sản xuất. Càng nhiều xe điện hoạt động thì số pin bị hỏng và cần thay thế sẽ càng nhiều bởi tương tự như smartphone, qua quá trình sử dụng thì khả năng tích trữ năng lượng của pin sẽ giảm sút. Sự khác biệt nằm ở việc hao mòn 60-70% dung lượng pin của xe điện sẽ gây bất lợi hơn rất nhiều so với điện thoại, bởi nó còn liên quan tới hành trình dài trên đường của một gia đình. Vì thế Tesla muốn siêu nhà máy của họ còn có thể tái chế pin bên cạnh sản xuất mới để tiết kiệm chi phí.
Bên cạnh sản xuất pin phục vụ cho xe điện, Tesla còn có ý định sản xuất pin cho các thị trường khác như pin lưu trữ năng lượng cho nhà ở, khu thương mại... Ngoài ra, thiết bị lưu trữ năng lượng cỡ lớn phát triển trong những năm tới sẽ hỗ trợ tốt hơn cho lưới điện và tránh tình trạng cúp (mất) điện xảy ra. Một báo cáo năm 2012 cho thấy thị trường của thiết bị lưu trữ điện cỡ lớn sẽ đạt 30 tỉ đô vào năm 2022.
