Nhiều nhà khoa học cho rằng đạt tới độ 0 tuyệt đối (-273,15 độ C) là điều không tưởng nhưng cuối cùng, các nhà nghiên cứu tại MIT đã gần thực hiện được điều đó bằng cách làm lạnh 1 phân tử xuống tới 500 nanokelvin (khoảng âm 273,149999 độ C). Trong một phép so sánh, điểm nhiệt độ này chỉ trên độ 0 tuyệt đối nhưng lạnh hơn một triệu lần so với khoảng không giữa các vì sao. Kỷ lục lần này mở ra cơ hội phát hiện thêm nhiều trạng thái khác của vật chất mà trước đây, con người chỉ mới dự đoán chứ chưa quan sát được.
Đây được xem như một kỷ lục trong khoa học và họ đã làm điều đó như thế nào? Các nhà nghiên cứu tại Trung tâm hật nhân siêu lạnh MIT-Harvard đã kết hợp nhiều phương pháp làm lạnh khác nhau nhằm tạo ra phân tử siêu lạnh. Ban đầu, nhóm sử dụng phương pháp làm mát bay hơi - về cơ bản là làm mát khí bằng cách cho nước bốc hơi. Sau đó, họ sử dụng laser để giảm nhiệt độ của nguyên tử natri và kali xuống gần bằng độ 0 tuyệt đối.
Cho tới trước đây thì kỷ lục nhiệt độ thấp nhất thế giới là cao hơn chưa tới 1 phần 10 triệu độ so với độ 0 tuyệt đối. Cách làm trước đây thường có liên quan tới việc bẫy từng nguyên tử đơn lẻ trong từ trường. Khái niệm "nhiệt độ" ở đây không còn phụ thuộc nhiều vào chuyển động của các phân tử, mà dựa trên spin của hạt nhân nguyên tử. Nhưng đó đã là kỷ lục đã cũ. Lần này nhóm nghiên cứu tại MIT đã tiến xa hơn, họ sử dụng từ trường để trói các nguyên tử natri và kali lại cùng với nhau tạo thành một "mớ bòng bong" các nguyên tử với hạt nhân rung động chậm. Sau đó, họ bắt các hạt nhân chuyển động chậm hơn nữa, gần như là dừng lại bằng cách chiếu thêm laser với "tần số rất khác nhằm loại bỏ sự khác biệt về năng lượng của phân tử giữa 2 mức rung động cao nhất và thấp nhất." Nói cách khác, họ đã bắt các phân tử phải dừng chuyển động hoàn toàn và tại đó, nhiệt độ của nó sắp sửa bằng 0 tuyệt đối.
Người dẫn đầu nghiên cứu, giáo sư Martin Zwierlein tại MIT cho biết: "Chúng tôi đã tiến rất gần tới điểm nhiệt độ mà tại đó, cơ học lượng tử đóng vai trò lớn trong chuyển động của các phân tử. Về cơ bản, đột phá này có thể dẫn tới việc tạo ra một trạng thái mới của vật chất cũng như những dạng vật liệu mới mà con người có thể sử dụng. Những phân tử này không còn chạy vòng vòng như những trái billiard nữa nhưng lại chuyển động như những đợt sóng vật chất cơ học lượng tử. Và với những phân tử siêu lạnh, bạn có thể có nhiều trạng thái vật chất khác nhau như tinh thể siêu lỏng, một loại tinh thể nhưng không còn ma sát. Thật kỳ diệu! Trước giờ, đây chỉ là những dự đoán mà chưa hề quan sát được trong thực tế."
