Ma là hiện tượng được con người nhắc tới trong suốt hàng nghìn năm qua. Đôi khi, nhiều người kể lại rằng họ cảm thấy như đang có một vật thể vô hình nào đó đang nhìn hoặc thậm chí là tác động tới họ. Và trong một nghiên cứu nhằm làm sáng tỏ vấn đề, các nhà khoa học Thụy Sĩ kết luận rằng "cảm giác có ma xung quanh" chỉ là một sản phẩm do não "tưởng tượng" ra. Nghiên cứu vừa được công bố trên tạp chí Current Biology.
Trong thí nghiệm, các nhà nghiên cứu đã "đánh lừa" bộ não của các tình nguyện viên để họ cảm thấy những cảm giác kỳ quái. Bằng cách sử dụng một hệ thống robot, họ đã cho các tình nguyện viên (đến từ nhiều nền văn hóa khác nhau) có cảm giác như "ai đó" đang hiện diện phía sau và thậm chí là chạm vào họ. Hệ thống robot gồm 2 phần và người tình nguyện được bịt mắt, đeo headphone và đứng ở giữa.
Người tình nguyện được yêu cầu đưa tay lên và điều khiển phần trước mặt để những robot ở phía sau chạm vào lưng họ. Nhóm nghiên cứu cho biết điều này làm cho não của các tình nguyện viên tưởng tượng rằng họ đang dùng tay để chạm vào lưng của chính mình. Tuy nhiên, sau đó các nhà nghiên cứu sẽ bổ sung thêm độ trễ giữa thao tác điều khiển của tình nguyện viên và chuyển động của cánh tay robot sau lưng. Khi đó, dù cánh tay robot chưa chạm vào lưng nhưng họ vẫn có cảm giác rằng đã diễn ra va chạm. Thật ra, lúc này não phải đối mặt với một tình huống bất khả thi: cảm giác và tín hiệu hành động không đồng bộ với nhau.
Và ở tình huống này, não sẽ tạo ra một cảm giác tưởng tượng và bắt nó phải xảy ra. Và cuối cùng, "một ai đó vô hình" đang hiện diện, tương tác với cơ thể sẽ được "dựng lên". 1 nhà nghiên cứu cho biết: "Cảm giác này mạnh đến nỗi một số tình nguyện viên còn yêu cẩu phải dừng thí nghiệm ngay lập tức." Ngoài ra, thí nghiệm còn tiết lộ khi nào thì con người sẽ rơi vào tình trạng méo mó giữa "bản thân" và "người khác".
Theo đó, những người khỏe mạnh đang mệt mỏi, bị stress đều có cảm giác tương tự với những người mắc bệnh rối loạn tâm lý khi tham gia thử nghiệm robot. Điều này khẳng định rằng cảm giác "có con ma ở gần đó" là do não bộ thay đổi nhận thức về chính cơ thể con người. Để hiểu rõ hơn, nhóm nghiên cứu còn tìm hiểu các vùng não của 12 bệnh nhân động kinh hoặc bị chấn thương não sau đột quỵ. Cả 12 người này đều báo cáo rằng có ma hiện diện chung quanh họ. Cuối cùng, nhóm đã tìm thấy được mối liên kết giữa cảm giác ma với 3 vùng trên vỏ não bị thương tổn: thùy thái dương, thùy đảo và thùy đỉnh. Đây đều là các vùng não chịu trách nhiệm tự nhận thức, chuyển động và cảm giác vị trí trong không gian.
Các nhà khoa học cho biết nghiên cứu trên giúp các nhà khoa học có thêm hiểu biết về nguồn gốc các triệu chứng của bệnh tâm thần phân liệt như nghe được tiếng nói của người ngoài hành tinh hoặc cảm thấy như ai đó đang điều khiển họ. Kết quả nghiên cứu còn cung cấp thêm một lý giải mới về hoạt động của não bộ cũng như cảm giác của con người.
Trong thí nghiệm, các nhà nghiên cứu đã "đánh lừa" bộ não của các tình nguyện viên để họ cảm thấy những cảm giác kỳ quái. Bằng cách sử dụng một hệ thống robot, họ đã cho các tình nguyện viên (đến từ nhiều nền văn hóa khác nhau) có cảm giác như "ai đó" đang hiện diện phía sau và thậm chí là chạm vào họ. Hệ thống robot gồm 2 phần và người tình nguyện được bịt mắt, đeo headphone và đứng ở giữa.
Người tình nguyện được yêu cầu đưa tay lên và điều khiển phần trước mặt để những robot ở phía sau chạm vào lưng họ. Nhóm nghiên cứu cho biết điều này làm cho não của các tình nguyện viên tưởng tượng rằng họ đang dùng tay để chạm vào lưng của chính mình. Tuy nhiên, sau đó các nhà nghiên cứu sẽ bổ sung thêm độ trễ giữa thao tác điều khiển của tình nguyện viên và chuyển động của cánh tay robot sau lưng. Khi đó, dù cánh tay robot chưa chạm vào lưng nhưng họ vẫn có cảm giác rằng đã diễn ra va chạm. Thật ra, lúc này não phải đối mặt với một tình huống bất khả thi: cảm giác và tín hiệu hành động không đồng bộ với nhau.
Theo đó, những người khỏe mạnh đang mệt mỏi, bị stress đều có cảm giác tương tự với những người mắc bệnh rối loạn tâm lý khi tham gia thử nghiệm robot. Điều này khẳng định rằng cảm giác "có con ma ở gần đó" là do não bộ thay đổi nhận thức về chính cơ thể con người. Để hiểu rõ hơn, nhóm nghiên cứu còn tìm hiểu các vùng não của 12 bệnh nhân động kinh hoặc bị chấn thương não sau đột quỵ. Cả 12 người này đều báo cáo rằng có ma hiện diện chung quanh họ. Cuối cùng, nhóm đã tìm thấy được mối liên kết giữa cảm giác ma với 3 vùng trên vỏ não bị thương tổn: thùy thái dương, thùy đảo và thùy đỉnh. Đây đều là các vùng não chịu trách nhiệm tự nhận thức, chuyển động và cảm giác vị trí trong không gian.
Các nhà khoa học cho biết nghiên cứu trên giúp các nhà khoa học có thêm hiểu biết về nguồn gốc các triệu chứng của bệnh tâm thần phân liệt như nghe được tiếng nói của người ngoài hành tinh hoặc cảm thấy như ai đó đang điều khiển họ. Kết quả nghiên cứu còn cung cấp thêm một lý giải mới về hoạt động của não bộ cũng như cảm giác của con người.
