[Khoa học] Uống bao nhiêu cà phê là đủ?

Uống quá nhiều cà phê cùng một lúc sẽ dẫn đến ngộ độc cà phê và có thể dẫn đến tử vong. Vậy cà phê tác động đến cơ thể người như thế nào? Uống bao nhiêu cà phê mỗi ngày là đủ? Đâu là ranh giới giữa lợi ích và tác dụng phụ của cà phê? Hãy cũng tham khảo ý kiến của bác sĩ Matthew Johnson, phó giáo sư khoa Thần kinh tại Đại học Johns Hopkins nhé.

Ngộ độc cà phê và các mức độ

Bác sĩ Johnson là người có nhiều năm nghiên cứu tâm thần học, tác động của ma túy và các chất kích thích đối với hệ thàn kinh con người. "Ngộ độc cà phê" là tình trạng bệnh lý đã được cộng đồng y khoa công nhận và liệt kê trong tài liệu "Hướng dẫn chẩn đoán và điều trị rối loạn tâm thần" (DSM-5). Caffeine có tác dụng ức chế hoạt động của adenosine, một loại điều biến thần kinh có tác dụng điều tiết hàm lượng chất kích thích trong cơ thể như dopamin và norepinephrin. Bác sĩ Johnson cho biết: "Caffeine cho phép những chất kích thích trên được sản sinh, lưu thông, giúp con người cảm thấy tỉnh táo dù chỉ với hàm lượng thấp."

Đối với một số người, chỉ cần uống một tách trà nhạt cũng khiến họ cảm thấy khó chịu. Ngược lại, một số người khác lại rất cần 1 cốc espresso đậm đặc vào buổi sáng mới có thể khởi đầu làm việc hiệu quả. Phần lớn những người uống cà phê đều có ít nhất 1 trong số các triệu chứng như căng thẳng, phấn khích, mất ngủ và dòng suy nghĩ bị ngắt quãng. Một số sinh viên cho biết, họ cảm thấy vô cùng bồn chồn và lo âu sau khi uống quá nhiều cà phê mỗi ngày.

Trên lý thuyết, caffeine hoàn toàn có khả năng giết chết 1 người nếu họ dung nạp khoảng 14.000 miligrams caffeine, tương đương với 140 tách cà phê mỗi ngày (mỗi tách khoảng 235 ml). Dù vậy, theo bác sĩ Johnson thì trên thực tế, 1 người khó lòng có thể uống được một lượng cà phê như trên do cơ chế tự giới hạn của cơ thể người. Bác sĩ Johnson cho biết: "1 tách cà phê có thể giúp bạn có tâm trạng tốt hơn và tỉnh táo hơn. Nhưng 5 cốc sẽ khiến dạ dày của bạn bắt đầu co thắt mạnh. Khi đó bạn sẽ cảm thấy khó chịu, buồn nôn và không thể nào uống thêm được nữa."

Lợi ích và rủi ro

Theo bác sĩ Johnson, vẫn còn nhiều ý kiến trái chiều về những lợi ích đi kèm với mối đe dọa của caffeine. Một số bằng chứng cho thấy cà phê có thể làm tăng hàm lượng cholesterol LDL, một dạng cholesterol xấu đối với cơ thể. Nhưng đó vẫn là quan sát trên những trường hợp cá biệt. Một nghiên cứu cho thấy 6 ly cà phê mỗi ngày có thể làm tăng tỷ lệ tử vong. Một nghiên cứu khác lại cho rằng những người dưới 55 tuổi, uống nhiều hơn 4 ly cà phê mỗi ngày mới ảnh hưởng đến tính mạng. Do đó, theo bác sĩ Johnson cho rằng vẫn chưa thể đưa ra câu trả lời cuối cùng.

Trong 1 nghiên cứu mới đây, các bác sĩ đã tìm thấy lợi ích nhất định của cà phê đối với các bệnh nhân trầm cảm. Bác sĩ Johnson cho biết: "Trong 1 nghiên cứu mới đây, những người uống từ 2 đến 4 ly cà phê mỗi ngày có biểu hiện ít các triệu chứng trầm cảm hơn. Ngược lại, khi cắt giảm lượng cà phê thì các triệu chứng trầm cảm có dấu hiệu tăng lên." Tuy nhiên, điều này không có nghĩa là những bệnh nhân trầm cảm có thể hưởng lợi từ việc uống nhiều cà phê mỗi ngày. "Nếu một bệnh nhân đang suy sụp đến mức lên cơn hoảng loạn thì caffeine có thể khiến vấn đề trở nên tồi tệ hơn."

Theo bác sĩ Johnson, cho đến hiện tại, các bằng chứng thuyết phục nhất cho thấy không có quá nhiều tác dụng phụ nguy hiểm nếu bạn dung nạp khoảng 400 mg caffeine, tương đương với 8 tách cà phê mỗi ngày. "Nếu bnaj uống dưới 4 tách cà phê mỗi ngày và không cảm thấy bất kỳ tác dụng phụ nào thì có lẽ, sức khỏe của bạn vẫn bình thường."