Tổng quan về camera hành động POV, phân biệt với camera hành trình trên xe hơi

Chúng ta đã biết đến những mẫu máy quay thể thao hành động: GoPro, Sony Action Cam... Tuy nhiên với tên gọi dễ gây nhầm lẫn với loại camera hành trình trên xe hơi. Bài viết này xin được chia sẻ chi tiết về camera hành động, những sản phẩm hiện đang phổ biến và phân biệt chúng cùng với các mẫu camera hành trình trên xe hơi.[prebreak][/prebreak]

Camera hành trình, camera hành động: phân loại sao cho đúng?

Chúng ta vẫn thường định nghĩa những máy quay kiểu của GoPro, Sony Action Cam là camera hành trình. Nhưng xét cho cùng thì những thiết bị dạng này (chủ để chính của bài viết) trong tiếng Anh được gọi là POV (Point-of-view) camera.

Bài viết sẽ không phân tích kỹ về khái niệm POV, hiểu đơn giản POV camera là thiết bị ghi lại những hành động theo góc máy từ hướng nhìn cá nhân, thể hiện quan điểm của người quay. Nó cũng như kiểu bạn dựng chân máy rồi tự sự về câu chuyện của mình bằng video. Nhưng các thiết bị kiểu GoPro lại thiên về ghi lại những hoạt động ngoài trời do thiết kế rất đặc thù của nó.

Trở lại với việc tại sao chúng ta không gọi nó là camera hành trình. Vì nếu gọi như vậy bạn sẽ không thể phân biệt được GoPro với những thiết bị ghi hình chuyên dụng cho xe hơi. Trong tiếng Anh, camera hành trình trên xe hơi được gọi là Dashboard Camera (hoặc Dash Camera). Camera hành trình trên xe hơi thực tế nó có thể tự xoá những đoạn video cũ nhất khi bộ nhớ sắp đầy, không cần ghi hình liên tục, có thể tự kích hoạt việc ghi lại những tình huống bất ngờ có thể xảy ra trên đường được dự đoán bằng các cảm biến đo đạc (G-Sensor) trên thiết bị. Bởi thế camera hành trình sẽ có những đường guideline để chỉ dẫn hướng, vừa giúp tài xế canh góc xe, vừa hỗ trợ cho các cảm biến kích hoạt tính năng quay phim khi xe gặp những tình huống giao thông được dự đoán có thể gây nguy hiểm: chướng ngại vật băng ngang, vượt xe…


Như vậy bạn có thể bắt gặp những tài xế tận dụng POV camera để làm Dash camera, nhưng lúc đó nó sẽ được cung cấp bộ nhớ rất lớn và năng lượng (pin hoặc adapter) dồi dào để quay liên tục. Dash camera khi được gắn cố định trên xe luôn có lợi thế sẵn sàng để hoạt động, không cần phải thiết lập và bấm nút quay, đồng thời hỗ trợ thêm những tiện ích như ghi lại hành trình theo GPS…

POV camera từ chuyên dụng đến phổ thông

Trở lại thực tế với POV camera, việc ghi lại khoảnh khắc khi trượt tuyết, chơi dù lượn khá là khó khăn bởi một chiếc máy ảnh compact dù là gọn gàng vẫn chiếm khá nhiều diện tích, trọng lượng nặng và rất khó để gia cố. Những máy ảnh và máy quay siêu bền (rugged camera) lại chỉ giải quyết được yêu cầu về chống nước, chống bụi, hoạt động ở môi trường nhiệt độ khắc nghiệt… Nó không có được khả năng gia cố, những phụ kiện hỗ trợ cho việc đi phượt, chơi thể thao…

Đến đây bạn sẽ thắc mắc tại sao những thước phim từ Discovery Channel hay NatGeo lại quay được những cảnh người lướt ván hay nhảy dù với chất lượng cao? Đó là họ những chiếc camera chuyên dụng được thiết kế dành riêng cho những công việc đó. Có thể kể đến một vài mẫu máy quay chuyên dụng như Sony HXR-MC1, Panasonic AG-HCK10… Đó là một dạng của POV camera với thiết kế cụm module máy gắn với cụm thấu kính bằng dây dẫn. Giá của các thiết bị này không hề dưới 1.000 USD cho model rẻ nhất. Tất nhiên thiết bị chuyên nghiệp luôn đòi hỏi tiêu chuẩn cao, tương thích với hệ thống thiết bị truyền phát của đài truyền hình hoặc studio làm phim.

Phân loại các dòng POV camera phổ biến

Về hình thù của POV camera, bài viết xin được chia ra làm 4 dạng phổ biến. Thứ nhất là dạng đặt máy đặt ống kính nằm ngang (GoPro), dạng máy đặt ống kính nằm dọc (Contour, Sony), dạng ống kính và module điều khiển nối với nhau bằng dây (Panasonic HX-A series) và các dạng biết thể như HTC RE Camera.

Kiểu dáng máy với ống kính nằm ngang
GoPro là điển hình cho thiết kế này. Thực tế nó là một dạng rugged camera được loại bỏ đi màn hình và thu gọn lại kích thước. Trong một số tình huống đặt máy quay như ở bên trên mái che của mũ lưỡi trai, đặt trước ngực thì nó tỏ ra khá gọn gàng, đồng thời đem lại góc nhìn ở trung tâm tốt nhất. Còn lại kiểu đặt máy của GoPro cho hệ số cản gió cao, vì thế bạn có thể thấy họ đã phải gia cố chân kê rất chắc chắn nhằm đảm bảo cho máy ổn định khi di chuyển nhanh.


Kiểu dáng máy với ống kính nằm dọc
Loại này thì phổ biến ở Việt Nam là Sony Action Cam. Trước đó Contour cũng trung thành với kiểu dáng máy POV camera dạng này và là đối thủ đáng gờm của GoPro tại thị trường Mỹ. Việc đặt máy dọc thì sức cản gió sẽ giảm đáng kể, có thể đặt máy ở bên hông mũ bảo hiểm rất gọn gàng. Tuy nhiên khi đặt máy trước ngực (cho việc nhảy dù) thì hơi vướng víu. Rõ ràng với ưu và nhược điểm quá rõ ràng của hai vị trí đặt máy thì mỗi nhà sản xuất đều tối ưu các phụ kiện cho các góc quay phù hợp với sản phẩm của mình.



Kiểu dáng máy nối ống kính với module điều khiển
Đây chính là thiết kế của POV camera chuyên nghiệp như đã nêu. Đối với người dùng phổ thông, Panasonic kèm giải pháp giá kẹp trên đầu và đặt camera về một bên tai. Thực tế nó là kiểu máy dạng ống kính nằm dọc nhưng tính hiệu quả kém hơn do phải gánh cụm module điều khiển gồm phần cứng xử lý, thẻ nhớ và pin. Sony đã từ bỏ kiểu dáng này trên POV camera chuyên nghiệp và chuyển sang đầu tư cho Action Cam hướng đến người dùng phổ thông.



Một số kiểu dáng thuộc nhóm biến thể

HTC RE Camera: kiểu dáng mô phỏng ống nhòm nhô lên từ một chiếc tàu ngầm. Nó là biến thể của kiểu dáng máy với ống kính nằm dọc, nhưng ở HTC RE thì ống kính được bẻ theo góc 90 độ. Lợi điểm lớn nhất của thiết kế này là bạn có thể dùng phụ kiện dây đai đeo trước ngực, khá là gọn gàng như kiểu của GoPro.


Polaroid Cube Mini, Kodak PIXPRO SP360: với kiểu dáng hình hộp vuông thì nó được định hình ở giữa hai kiểu đặt ống kính ngang và dọc. Lợi thế dễ nhận thấy ở camera của Kodak là khả năng chụp được ảnh 360 độ. GoPro sẽ mang thiết kế hình hộp vuông nếu bạn gắn cụm module màn hình mở rộng.


Đối với các máy quay đặc thù khác như Canon Legria Mini, Ricoh WG-M1… thì đều tích hợp sẵn màn hình. Tuy nhiên chỉ có một số mẫu máy như Ricoh WG-M1 là phù hợp cho thể thao ngoài trời, còn lại Canon Legria Mini hay Sony HDR-MV1 sẽ phù hợp cho việc quay phim tự sự (tự sướng) ở dạng cố định nhiều hơn là di chuyển.