Trong thế giới công nghệ, những thứ nhỏ nhỏ cũng có thể có những ảnh hưởng rất lớn. Cách đây ít hôm Mozilla đã đưa ra một quyết định gây bất ngờ cho nhiều người: sau 10 năm sử dụng Google làm trình tìm kiếm mặc định cho Firefox, giờ đây họ đang chuyển sang xài Yahoo cho người dùng tại Mỹ. Nhìn trên bề nổi thì đây quả thực là một nước đi lạ lùng. Nếu bạn muốn tìm một thứ gì đó trên Internet, Google là nơi tốt hơn để bạn bắt tay làm việc này so với Yahoo. Nhưng thanh tìm kiếm nhỏ bé mà bạn thấy trên trình duyệt không chỉ đơn giản là một tính năng, nó là việc kinh doanh! Và nó là một việc kinh doanh có thể cho chúng ta thấy về mối quan hệ đang ngày càng rạn nứt giữa Mozilla và Google.
Trong vòng 10 năm qua. Google đã chiếm lấy mảng kinh doanh đó cho một mình mình. Mỗi lần bạn tìm thứ gì đó trên thanh search của Firefox, Google đều kiếm được một ít tiền từ hệ thống quảng cáo AdSense và trích một phần để trả cho Mozilla theo thỏa thuận chia sẻ doanh thu đã ký kết. Số tiền này có thể lên đến cả trăm triệu USD bởi vì có nhiều công ty khác cũng sử dụng mô hình này chứ không riêng gì Mozilla. Tuy nhiên, đồng tiền có thể tạo ra những sức hút ghê gớm. Google cũng nhảy vào thị trường trình duyệt để cạnh tranh trực tiếp với Mozilla, và có thể họ không muốn hỗ trợ cho đối thủ của Chrome mãi mãi. Khi đó, việc kiếm tiền trong ngắn hạn bỗng nhiên trở thành một món nợ nặng nề trong dài hạn mà Google phải giải quyết.
Với Mozilla, đây là một viễn cảnh đáng sợ - nhất là khi đối thủ lại đóng góp một phần quan trọng trong tính năng của mình. Khi CEO Chris Beard của Mozilla giải thích về quyết định chuyển sang dùng Yahoo, ông có nhấn mạnh đến việc "khuyến khích nhiều sự lựa chọn và sáng tạo cho thế giới web". Hiểu sâu một chút, câu nói này có nghĩa là Mozilla muốn đưa ra nhiều lựa chọn cho người dùng trong những nơi mà Google đang chiếm áp đảo: trình duyệt và tìm kiếm. Với Google, những động thái như thế này chỉ là một phần của một bức tranh tổng thế lớn hơn, là một bước cần thiết để tạo ra một hệ sinh thái dựa trên Chrome, Android và những dịch vụ của Google như Gmail chẳng hạn. Đáng buồn thay, nền tảng thống nhất đó không có chỗ cho Mozilla và Yahoo.
Mozilla và Yahoo không chỉ là những công ty duy nhất bị Google cho ra khỏi hệ sinh thái của mình. Hồi đầu năm nay Google cập nhật một số tính năng của hệ thống quảng cáo AdSense để nó không chấp nhận những người dùng đang giả mạo địa chỉ IP. Với Google, đây chỉ là một cách chống lừa đảo, một bản update nhỏ, nhưng đồng thì nó cũng khiến cho một dự án liên quan đến quyền riêng tư bị ảnh hưởng.
Epic là công ty đã tạo ra một trình duyệt cho phép bạn ẩn địa chỉ IP của mình với các trang web bạn ghé thăm, và hiện có khoảng 10.000 người dùng. Và cũng nhờ có thanh tìm kiếm của Google, Epic vẫn có thể kiếm được tiền từ trình duyệt của họ. Thế rồi một hôm đẹp trời bản cập nhật AdSense xuất hiện, nó khiến hệ thống của Epic bị phá vỡ (vì người dùng Epic đang giả mạo địa chỉ IP) và giờ đây họ đang phải chật vật suy nghĩ một cách khác để kiếm tiền. Theo như lời CEO Alok Bhardwaj thì "tôi nghĩ rằng họ (Google) muốn chúng tôi và những trình duyệt khác bị biến mất hoàn toàn". Quả thật là khó khi bạn vẫn có thể làm ra một trình duyệt giấu IP, nhưng bạn không thể kiếm tiền từ thanh tìm kiếm Google nữa.
Với Mozilla, câu chuyện của Epic như là một lời cảnh báo. Chúng ta chắc chắn sẽ không thấy một phiên bản Firefox có khả năng ẩn IP, nhưng những tính năng như Do Not Track (không cho phép các website theo dõi hành vi lướt web của người dùng) trong Firefox có thể sẽ xung đột với nhu cầu hiển thị quảng cáo định hướng (targeted ads) của Google. Đó là chưa kể đến việc Google đang ngày càng muốn toàn bộ các sản phẩm của họ trở nên thông minh hơn, và nếu không theo dõi hành vi người dùng thì mục tiêu thông minh đó rất khó đạt được.
Chưa hết, cứ mỗi người dùng Firefox và một người không dùng Chrome. Tất cả những thứ đó càng làm cho xung đột lợi ích giữa Mozilla và Google ngày càng trở nên to lớn. Chừng nào Mozilla còn kiếm được nhiều tiền từ AdSense thì chừng đó hãng còn bị bất lợi trong cuộc chiến của mình.
Trong bối cảnh như thế, Yahoo là một sự lựa chọn rất tự nhiên. Đã có những tin đồn rằng Marissa Mayer muốn khởi động lại toàn bộ mảng tìm kiếm của Yahoo, đặc biệt là khi mối quan hệ giữa Yahoo và Bing đang ngày càng ít ràng buộc hơn. Ngoài ra, một điểm lợi nữa cho Mozilla đó là Yahoo không làm trình duyệt, thế nên hãng không phải suy nghĩ đến việc vừa cạnh tranh vừa lệ thuộc như những gì từng đối phó với Google. Nếu như Google bày tỏ tham vọng "ăn" hết mọi thứ trong thế giới công nghệ - từ laptop, điện thoại, máy tính bảng, dịch vụ DNS cho đến cáp quang - thì ước muốn của Yahoo có vẻ "hiền lành" hơn, ít nhất là đối với Firefox.
Câu hỏi lớn hiện giờ đó là, liệu việc bắt tay với Yahoo đã đủ hay chưa? Liệu Firefox và Yahoo có thể thành công khi chống lại những tham vọng khổng lồ của Google? Liệu động thái này sẽ thu hút nhiều người sử dụng Firefox hơn hay lại khiến họ chuyển sang dùng Chrome? Trong những lần cập nhật kế tiếp của Yahoo Search, liệu hãng có thuyết phục được mọi người rằng công cụ tìm kiếm của tôi cũng tốt như Google không? Còn nữa, liệu người dùng Firefox có chuyển công cụ tìm kiếm về lại Google và làm cho doanh thu của Mozilla bị ảnh hưởng nhiều hay không? Đây sẽ là một trận chiến căng thẳng, nhưng dù sao đi nữa thì Mozilla không cần phải đánh bại Google, hãng chỉ cần cố gắng chiến đấu là được.
Nguồn: The Verge
