Tiến sĩ Catarina Esteves cầm trên tay miến cotton đặc biệt.
Tại những khu vực khô cằn nơi sương mù thường xảy ra suốt đêm, người ta thường dùng những tấm lưới để khai thác sương lấy nước sạch. Sương dạng giọt sẽ bám vào lưới và nhỏ xuống một thùng trữ bên dưới. Rất nhiều nhà nghiên cứu đã tìm cách tăng hiệu suất của loại hình khai thác này, chẳng hạn như sử dụng lưới làm bằng vật liệu có kết hợp 2 đặc tính hút nước và kỵ nước. Giờ đây, một nhóm các nhà khoa học đã thực hiện một điều khác biệt - họ đã tạo ra một loại vật liệu hấp thụ sương mù từ cotton có thể chuyển đổi giữa trạng thái hút nước và kỵ nước.
Nhóm nghiên cứu đếu từ trường đại học công nghệ Einhoven, Hà Lan và đại học bách khoa Hong Kong đã bắt đầu với một loại vải cotton bình thường. Thông thường, cotton thô chỉ có thể hấp thụ được một lượng giọt nước bằng 18% so với trọng lượng của vải. Để tăng khả năng thấm hút nước, nhóm nghiên cứu đã áp dụng một lớp phủ polymer có tên gọi PNIPAAm.
Cotton phủ PNIPAAm với trạng thái hút nước (trái) và kỵ nước (phải).
Ở mốc nhiệt độ tối đa 34 độ C, PNIPAAm sẽ trở nên hút nước nhờ cấu trúc lỗ rỗ bên trong. Điều này cho phép cotton với lớp phủ polymer hấp thụ một lượng giọt nước lên đến 340% trọng lượng của nó. Một khi nhiệt độ tăng cao hơn, cấu trúc lỗ rỗ sẽ trở nên khít lại và bắt đầu thể hiện đặc tính kỵ nước. Qua đó, nước được hấp thụ sẽ được giải phóng dưới dạng lỏng.
Theo nhóm nghiên cứu, nước thu được tinh khiết và an toàn để dùng, tấm polymer cũng có thể tái sử dụng. Thêm vào đó, nếu như phương pháp khai thác sương truyền thống dựa một phần vào sức gió để khiến các giọt sương rơi xuống thì vật liệu mới có thể hoạt động ngay cả trong điều kiện lặng gió hoàn toàn.
Cotton và PNIPAAm đều có giá thành rất rẻ. Với khả năng thấm hút và thải nước tự động, vật liệu có thể được dùng để che phủ các luống cây trồng vào ban đêm, tạo nên hệ thống tưới tiêu tự nhiên. Ngoài ra, vật liệu còn có thể được dùng để dệt quần áo giúp hút và thải mồ hôi cho vận động viên.
2 nhà nghiên cứu gồm giáo sư John Xin, lãnh đạo nhóm nghiên cứu tại đại học bách khoa Hong Kong và tiến sĩ Catarina Esteves, dẫn đầu nhóm nghiên cứu tại đại học công nghệ Einhoven hiện đang tìm kiếm những phương thức nhằm tăng hiệu suất hút nước của polymer và giảm mốc nhiệt độ giới hạn khi vật liệu bắt đầu kỵ nước.
Theo: Gizmag